Blog (december 2024) – door Manu Busschots

Sociale media zijn vluchtig. Jammer, vinden we soms. Want sommige inzichten zijn het veel langer waard om te delen. Daarom een selectie uit de meest gelezen posts van Manu, namens Deep Change Academy. Oorspronkelijk werden ze geplaatst in november 2024.

Smaken ze naar meer? Volg Manu via Manu Busschots 💚 | LinkedIn

Niks geen gekke dromen

Mensen denken dat we niet te hard van stapel moeten lopen met duurzaamheid. Daar zit wat in: voorzichtig, dan breekt het lijntje niet. Maar het omgekeerde is ook waar: van lamme ambities komen weinig mensen in beweging.

Wat voorbeelden van hoe deep change (ambitieuzere, bredere duurzaamheid) aantrekkelijker kan zijn dan simpelweg ‘duurzaamheid’:

1️⃣ In plaats van te zeggen: ‘We moeten minder autorijden’, kan je ook zeggen: ‘We gaan meer met de fiets en het OV.’ Maar dat is nog steeds ‘duurzaamheid promoten’.

Het wordt pas woest aantrekkelijk als je durft te dromen: wat dachten we van elektrische deeltaxi’s die binnen een paar minuten op je stoep staan, na een tik in je app? Op de achterbank kies je tussen werk of ontspannen. Meer hogesnelheidstreinen en frequent OV naar alle bedrijventerreinen, natuurgebieden en kleinere dorpen? Kost geld, maar waarom is asfalt allemaal wel ‘gratis’ en OV niet? Wat geeft meer welzijn en snelheid dan files?

2️⃣ In plaats van ‘We moeten minder Pfas, stikstof of andere schadelijke stoffen lozen in de natuur’, kan je ook zeggen: We willen onze natuur schoon houden.’ Ook dat is nog duurzaamheid promoten.

De deep change variant legt de lat nóg hoger: we willen op maximaal 15 minuten van ons huis kunnen zwemmen in vers, helder water. Als we dorst hebben, dan kunnen we drinken uit de rivier. Als we trek hebben, dan eten we de appels van de bomen, of bramen, of ander lekkers. We genieten van de bloemenpracht en vlinders om ons heen.

Allemaal gratis in plaats van zwembadkosten, boeketbloemen met gif uit Afrika, of betaalde besjes in plastic. De boeren krijgen net zoveel overheidssteun (of meer) als nu, maar dan voor het beheren van de natuur voor iedereen.

3️⃣ In plaats van ‘We moeten minder consumeren’, kan je ook zeggen: ‘We leven van genoeg.’ Dat is nu nog best een klus. Die duurzame keuzes maken betekent reclamemanipulatie weerstaan, hard zoeken naar tweedehands en reparatiemogelijkheden, et cetera.

Deep change geeft mensen niet alleen het recht op reparatie, maar het begint met goede spullen die lang meegaan. Reclamevrije televisie. Spullenbibliotheken. Et cetera.

Gekke dromen? Nee hoor: ik ben van de generatie dat reclames NOOIT je serie of film onderbraken en je had maar 1 x per uur reclame tussen je liedjes op de radio 😂 .

Ik zou graag hebben dat politici DAAR over spreken, in plaats van over het volgende stuk rood vlees dat populisten in de media-arena gooien om met ophef af te leiden van hun eigen falen.

Een leerzame comeback

Afschuw, verdriet, wanhoop heb ik gehoord en gelezen over Trump’s overwinning. Wat ik mis, is bewondering: want wat een comeback heeft deze man gemaakt! Had Obama dat nu maar gedaan…

Begrijp me niet verkeerd: ik kan veel verwerpelijke aspecten noemen aan de manier waarop Trump resultaten heeft geboekt. Maar dat maakt me niet blind voor succesfactoren waar ook progressieve mensen meer impact door kunnen maken.

𝐃𝐫𝐢𝐞 𝐬𝐮𝐜𝐜𝐞𝐬𝐟𝐚𝐜𝐭𝐨𝐫𝐞𝐧

1️⃣ 𝐇𝐨𝐮 𝐯𝐢𝐭𝐚𝐚𝐥 𝐯𝐨𝐥
Trump was verslagen bij de vorige verkiezingen, Trump is 78 jaar, Trump is een veroordeelde crimineel. En toch ging hij door met waar hij in gelooft. Dat vraagt volharding, maar ook zelfzorg
✅Hoe goed zorg jij voor jezelf en je vitaliteit? Leid jij het leven waarmee je op 78 jaar diezelfde energie kan geven?

2️⃣ 𝗦𝗹𝘂𝗶𝘁 𝗰𝗼𝗮𝗹𝗶𝘁𝗶𝗲𝘀
Trump heeft deze verkiezingen niet alleen gewonnen. Uit documentaires weet ik dat hij bewust allianties heeft gezocht: hij ging naar een christelijke tv-dominee en vroeg haar om hulp voor de verkiezingen. Hij zocht overal steun, van de Russen (vermoedelijk) tot en met de extreme Proud Boys.
✅Met wie zou jij de samenwerking kunnen opzoeken? Durf jij genoeg om hulp te vragen? Ook als er verschillen zijn?
Ik zie veel hoopgevende coalities in de klimaatbeweging ontstaan. Maar soms zie ik ook een focus op de verschillen, in plaats op het gezamenlijke doel. Dat zou ook kunnen ná het krijgen van meer invloed en impact.

3️⃣ 𝗠𝗮𝗮𝗸 𝗺𝗮𝗴𝗻𝗲𝗲𝘁𝗯𝗲𝗲𝗹𝗱𝗲𝗻
Trump bakt frietjes. Wilders gaat al jaren in verkiezingstijd naar de markt. Klopt niets van, maar zij kennen de kracht van magneetbeelden. “Deze persoon is zoals ik, snapt mijn wereld en zegt voor me op te komen. Die krijgt mijn vertrouwen!”
Stichting KlimaatGesprekken doet dat goed. Gewone mensen in woonkamers en collega’s bij organisaties die lol hebben en goede gesprekken. Sommige andere beelden waarmee de klimaatbeweging in de media komt…tja.
✅Wie gaat zich ermee identificeren en ertoe aangetrokken worden? Welk vertrouwen wekt dit op.
Natuurlijk, ik baal ook van Trump. Het geeft zorgen. Maar ik plaats dit bericht omdat bij tegenslag hoort:
✅om je wonden te likken en bij te komen (sorry als deze post te vroeg komt),
✅om daarna te herbezinnen, bij te leren en betekenis te geven aan het verdriet (misschien helpt het hier al iets bij).
✅Daarna ga je door met actie, maar niet helemaal op de oude manier.

Hoe groot is jouw cirkel van invloed? 

Ik hoor het de laatste tijd vaker: “Ik richt me maar vooral op mijn cirkel van invloed.”

Want ja…
😢 Die rellen in Amsterdam en de kabinetsreactie
🥲 Die Trump in de Verenigde Staten
😠 Die oorlog in Gaza
😤 Die ……
Daar kan ik niet zoveel aan doen….
Dus ik hou mezelf op de been met mijn moestuin, met aardig doen tegen mijn collega’s, met mijn duurzame projecten die ik al deed, of simpelweg: met minder nieuws volgen.

Begrijp me niet verkeerd: ik gun iedereen goede zelfzorg bij een emotionele klap. Niet voor niets gaat een heel hoofdstuk van mijn boek hierover. Maar ik vraag me ook af, of we met zijn allen niet te bescheiden denken over die cirkel van invloed. In mijn boek heb ik het ook over impact maken, via directe verandering, indirecte verandering en emergente verandering. Waar je allemaal invloed op hebt.

𝐈𝐬 𝐦𝐢𝐣𝐧 𝐜𝐢𝐫𝐤𝐞𝐥 𝐯𝐚𝐧 𝐢𝐧𝐯𝐥𝐨𝐞𝐝 𝐰𝐞𝐫𝐞𝐥𝐝𝐰𝐢𝐣𝐝𝐞 𝐫𝐞𝐜𝐡𝐭𝐬𝐳𝐚𝐤𝐞𝐧 𝐯𝐨𝐞𝐫𝐞𝐧? 𝐍𝐞𝐞 𝐞𝐧 𝐣𝐚….ooit zette ik mijn handtekening als mede-eiser onder de klimaatrechtszaak van Urgenda tegen de Nederlandse staat. Direct doe ik niets wereldwijd, indirect ook niet meteen. Maar die rechtszaak heeft er wel mede aan bijgedragen dat overal ter wereld meer klimaatzaken gevoerd worden en dat vervolgens ook bewegingen tegen ecocide en rechten voor de natuur bekender werden. Dat is emergente verandering waar ik onderdeel van uitmaak, aan bijdroeg. Jij misschien ook?

𝐖𝐚𝐭 𝐢𝐬 𝐣𝐨𝐮𝐰 𝐜𝐢𝐫𝐤𝐞𝐥 𝐯𝐚𝐧 𝐢𝐧𝐯𝐥𝐨𝐞𝐝?
Waar heb jij indirect of emergent aan bijgedragen? Laten we elkaar inspireren met groot durven kijken. Als we elkaar aanpraten dat we ‘toch maar beperkt invloed hebben’, dan verandert er weinig en vermindert onze energie en ons geloof in verandering. En ik kan wel wat hoop gebruiken over onze invloed! Jij? 

Altijd de nieuwste posts meteen lezen? Volg Manu via Manu Busschots 💚 | LinkedIn

Manu Busschots